Het neutrale masker is een van de belangrijkste lesmethoden van Jacques Lecoq. Jacques was een Franse acteur en bewegings pedagoog die zijn eigen school en methode opgerichte in fysiek theater, mime en beweging. Hij is in 1999 overleden maar zijn school en methodiek bestaat nog steeds (https://www.ecole-jacqueslecoq.com/). 

Omdat ik zoveel las over het belang van neutraal masker bij het leren van fysiek theater en maskerspel zat er maar 1 ding op ik moet het zelf gaan ervaren. Ik ben daarom in juni naar Barcelona gegaan om daar een week les te krijgen van Angel Bonora een acteur en leerling van Jacques Lecoq (https://www.teatraccio.es/en/). Samen met een bont gezelschap van spelers van over de hele wereld (o.a. China, Portugal, Oekraine, Engeland) kregen we een week de tijd om ‘The Journey’ aan te leren.

Dat klinkt wellicht spiritueel of Disney, met de welbekende ‘Hero’s journey’, maar dit was andere koek.

Het neutraal masker, noemen we ‘neutraal’ omdat het specifieke eigenschappen heeft. Het is perfect gebalanceerd wat een kalme fysieke uitstraling geeft. Met dit masker op zou het ons mogelijk moeten maken om een neutraliteit te ervaren, voordat de actie begint. Een staat van ontvankelijkheid voor alles wat om ons heen is zonder innerlijk conflict. Het neutrale masker is als het ware een blanke pagina. Hoe beweegt je lichaam in neutraal? Het moment tussen een inademing en een uitademing. 

Het neutrale masker ervaart alleen het hier en nu. Het is alert omdat het zich bewust is van zijn omgeving. Het stelt geen vragen maar kijkt, ziet en handelt, altijd in een voortgaande beweging. Hoe ziet dit er in de praktijk uit? Een lesdag bestond uit heel veel bewegingsoefeningen, lichaamsspanning, tempo, coördinatie, geïsoleerde bewegingen, mime, ademhaling. Daarna elke dag een ander deel van ‘The Journey’. Het neutraal masker is op reis en gaat door een steeds veranderd landschap. Aan ons de taak middels ons lichaam te laten zien waar het masker zich bevindt. De zee, het strand, het bos, klimmend een berg op, een berg af, over een rivier en eindigend bij de zonsopgang op een vlakte. Het neutraal masker kent geen vermoeidheid, beheerst alleen vaardigheden en blijft in beweging. Als je het hebt over een mindfullness oefening dan is dit er wel een. ‘eh, waar is het bos?’ ‘Hoe pak ik ook alweer een steen vast?’ ‘geen twijfel, ga door’ ‘kijk naar buiten, niet naar binnen’ Kijken, zien, handelen, kijken, zien, handelen, kijken, zien, handelen etc. Ontzettend intensief en heel erg verrijkend.

‘Als ik naar de maan wijs, kijk je dan naar mijn vinger of naar de maan?’ In hoeverre ben je als speler in staat om zelf ook echt verbeelding te gebruiken en te zien. Pas als je het zelf ziet, ziet de ander het ook. Magic!